Λάβαμε ένα πολύ ενδιαφέρον σχόλιο από τον τακτικό συνεργάτη μας ΑΝΤΩΝΗ-ΨΕΡΗΜΟΣ, για το άρθρο: Πόσο καλή είναι, τελικά, η αντιαυταρχική εκπαίδευση; Συμφωνούμε απόλυτα με την άποψη ότι ο καλός και έμπειρος εκπαιδευτικός πρέπει να συνδυάζει ευελιξία και κοινή λογική για να μπορεί να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της σύγχρονης εκπαίδευσης, σ' έναν κόσμο που αλλάζει...
Κώστα, ομολογώ ότι το θέμα που έθιξες μου είναι τρομερά οικείο, δεδομένου ότι την συζήτηση αυτή έχω συχνά τον τελευταίο χρόνο με τη σύζυγό μου η οποία έχει την "τύχη" να διδάσκει μαθηματικά σε ΕΠΑΛ, με όλες τις ιδιαιτερότητες που διακρίνουν το εγχείρημα αυτό - αφορώσες βεβαίως τόσο στο επίπεδο των μαθητών όσο και στις φιλοδοξίες που έχουν.
Έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η διδασκαλία είναι, πάνω απ'όλα, ένας συνεχής πόλεμος, όπως και ο γάμος. Μια αέναη προσπάθεια του δασκάλου να δαμάσει την φύση του 15χρονου που τον ωθεί σε αμφισβήτηση, ξερολισμό, άρνηση. Μια φύση που τον κάνει να θέλει να βγει έξω, να ερωτευθεί, να γίνει ένα με την κοινωνία, να μάθει αυτά που τον ενδιαφέρουν και όχι αυτά που του λένε ότι πρέπει να τον ενδιαφέρουν. Πάντα έτσι ήταν, πάντα έτσι θα είναι. Έχω την εντύπωση όμως ότι οι εξελίξεις μάς έχουν προσπεράσει. Εχοντας κάποια βιώματα και κάποια στερεότυπα βαθιά ριζωμένα μέσα μας, δεν είναι εύκολο να κατανοήσουμε ότι, όχι μόνο η γλώσσα αλλά και οι κώδικες επικοινωνίας και συμπεριφοράς έχουν αλλάξει διότι αυτό είναι το φυσιολογικό. Οι εικόνες παιδιών που σε ηλικία 13-16 χρονών περιφέρονται εκτός της οικογενειακής στέγης, με φίλους τους, σε μέρη, ώρες και ημέρες που για τις προηγούμενες γενιές ήταν αδιανόητες, αποτελούν πλέον τον κανόνα. Οι νέοι έχουν καταφέρει να διεκδικήσουν πρόωρη και δυσβάσταχτη, για την ηλικία τους, χειραφέτηση. Βέβαια είναι ασυγκρίτως ωριμότεροι απ' ό,τι είμασταν εμείς στην ηλικία τους. Η ωριμότητά τους αυτή όμως δεν σημαδεύεται, συνήθως, από την ευεργετική πατίνα του χρόνου αλλά από άκαιρη, άκριτη, λαίμαργη βίωση εμπειριών, σεξουαλικών, κοινωνικών, εργασιακών.
Η απάντηση στο ερώτημά σου θαρρώ ότι είναι άμεσα συνυφασμένη με τους στόχους που θέτεις εσύ ως εκπαιδευτικός, οι οποίοι νομίζω ότι πρέπει να αναπροσαρμόζονται ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών και το σχολικό περιβάλλον. Θεωρώ, λοιπόν, ότι σε ένα σχολικό περιβάλλον όπως το ΕΠΑΛ, με μαθητές ενήλικες στην πλειοψηφία τους, οι οποίοι ενδιαφέρονται πρώτιστα για ένα απολυτήριο, είναι μάλλον μάταιο να προσπαθεί κανείς να εφαρμόσει πρακτικές ανθρωπιστικής παιδείας. Αυτό που προέχει είναι να δοθούν στα παιδιά αυτά πραγματικά εφόδια που θα τα βοηθήσουν στο δύσκολο εγχείρημά τους. Αν το πρόγραμμα διδασκαλίας προσανατολισθεί, με ειλικρίνεια και χωρίς ενοχές, προς την κατεύθυνση αυτή, θεωρώ βέβαιο ότι το ενδιαφέρον των μαθητών θα εστιασθεί χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες. Θεωρώ αδιανόητο, επί παραδείγματι, να αξιώνει η σύζυγός μου την προσοχή μιας 17χρονης με κατεύθυνση την αισθητική, σε θεωρήματα μαθηματικών και γεωμετρίας. Οι δυσχέρειες που θα αντιμετωπίσει η σύζυγός μου αποτελούν, πρώτα απ' όλα, προϊόν της συστημικής -φράση του συρμού- δομής της εκπαίδευσης.
Μέχρι να λυθεί, βέβαια, το ζήτημα αυτό και να προσαρμοσθεί η εκπαίδευση στα δεδομένα των καιρών και να παύσουμε να απαιτούμε από έναν έφηβο της μηχανολογικής κατεύθυνσης να κάνει ανάλυση κειμένων του Παπαδιαμάντη και της Αρβελέρ, τη λύση στο ερώτημα μπορεί να δώσει μόνο η πείρα του δασκάλου και η απλή λογική. Η δημοκρατία και ο διάλογος είναι μέσα επίτευξης στόχων (μάθηση). Όταν μετατρέπονται σε διαύλους διαφυγής του μαθητή από τον στόχο, αυτονόητο είναι ότι ο δάσκαλος οφείλει να τους κλείνει χωρίς ίχνος εκδικητικότητας, αλλά εξηγώντας στους μαθητές ότι τούτο αποτελεί δική τους επιλογή όπως και δική τους επιλογή θα είναι η επαναφορά της πρότερης κατάστασης. Αυτονόητο, βέβαια, είναι ότι σε μεμονωμένες περιπτώσεις δεν γινεται να λειτουργεί ο κανόνας της συλλογικής ευθύνης, εγχείρημα όμως πολύ δύσκολο εν όψει του ότι μπορεί να οδηγήσει κάποιους μαθητές στην απομόνωση και να επιτύχει αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα...
ΑΝΤΩΝΗΣ-ΨΕΡΗΜΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου