Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2025

Helen Andrews: Αντι-Γουοκισμός ή Τραμπική οπισθοδρόμηση;


Γράφει ο Κώστας Παπαχρήστου

Η ομιλία της υπερ-συντηρητικής συγγραφέως Helen Andrews σε συνέδριο "Εθνικού Συντηρητισμού" στις ΗΠΑ του Donald Trump, ήταν μία Τραμπικής έμπνευσης προσέγγιση σε ένα "ανησυχητικό" φαινόμενο της εποχής. Η ομιλήτρια αναφέρθηκε στην - κατά τη γνώμη της - θηλυκοποίηση (feminization) του αμερικανικού πολιτισμού που προκαλεί η αυξανόμενη εκπροσώπηση (μάλλον η μειούμενη υπο-εκπροσώπηση, θα λέγαμε) από γυναίκες σε παραδοσιακά ανδροκρατούμενους θεσμούς, όπως η δικαιοσύνη, η ανώτατη εκπαίδευση, η πολιτική και η επιχειρηματικότητα. Και, κατά έναν λογικά ταχυδακτυλουργικό τρόπο, η Andrews ταύτισε την υποτιθέμενη αυτή "θηλυκοποίηση" με την κουλτούρα του Woke. Βέβαια, χωρίς να το αντιλαμβάνεται, έβαλε στον λόγο της το Woke "από την πίσω πόρτα"!

Το δόγμα Woke δεν βλέπει ενοποιημένα κοινωνικά σύνολα αλλά διαχωρισμένες κοινωνικές ταυτότητες με τυποποιημένα χαρακτηριστικά. Έτσι, η Andrews θεωρεί - σωστά καταρχήν - πως εκφράζει αντι-Woke θέσεις όταν ζητά να καταργηθεί η ποσόστωση με βάση το φύλο, σε όλους τους επίσημους θεσμούς και όλες τις θέσεις εργασίας, ένα μέτρο που επιβλήθηκε στις ΗΠΑ με στόχο την αυξημένη παρουσία και συμμετοχή γυναικών. Από τα πανεπιστήμια και τα δικαστήρια, ως το Κογκρέσο και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι επιλογές προσώπων θα πρέπει να γίνονται με καθαρά αξιοκρατικά κριτήρια και ανεξάρτητα από το φύλο των υποψηφίων.

Μέχρι εδώ όλα καλά. Όμως, ενώ δείχνει να αντιτίθεται στην Woke λογική των ταυτοτήτων, η Andrews την υπηρετεί απόλυτα όταν, σε αντίστιξη με την αξιοκρατική ρητορεία της που δεν εκχωρεί a priori προνομιακές ιδιότητες σε οποιοδήποτε φύλο (και ειδικά στον άντρα), περιγράφει τη γυναίκα ως περίπου απειλή για τον (αμερικανικό, τουλάχιστον) πολιτισμό! Ο λόγος είναι ότι, από τη φύση της - πάντα κατά τη γνώμη της Andrews - η γυναίκα είναι φορέας χαρακτηριστικών που υπονομεύουν την πρόοδο της κοινωνίας και τα οποία, φυσικά, είναι απολύτως ανεπιθύμητα στο Τραμπικό αξιακό σύμπαν όπου εμφανέστατα εντάσσει ιδεολογικά τον εαυτό της η συγγραφέας: ενσυναίσθηση έναντι λογικής, ασφάλεια έναντι ρίσκου, συνεννόηση έναντι ανταγωνισμού...

Δεν εκφράστηκε απροκάλυπτα (κάτι τέτοιο αυτονόητα θα προκαλούσε αντιδράσεις), όμως θα έλεγε κάποιος ότι ήταν γραμμένο με φωτεινά γράμματα στο πρόσωπο της ομιλήτριας: Ο πιο ταιριαστός κοινωνικός ρόλος για τη γυναίκα είναι, τελικά, εκείνος που της επιβάλλει να μένει στο σπίτι και να παράγει παιδιά! Αυτό είναι, κατά βάση, το όνειρο του Donald Trump για την Αμερική του μέλλοντος. Όπου το "μέλλον" συναντάται (όχι και τόσο μακροπρόθεσμα, φοβάμαι) με τον μεσαίωνα...

Προσωπικά, τα όσα άκουσα στην ομιλία της Andrews μου θύμισαν κάποιες ιδέες που διακινήθηκαν στη ναζιστική Γερμανία μετά το Ολοκαύτωμα, περί "υπερ-εκπροσώπησης" σημαντικών επαγγελμάτων - όπως καθηγητών πανεπιστημίου και δικηγόρων - από Εβραίους. Επιχείρημα που αρκετοί Γερμανοί επικαλέστηκαν προκειμένου να "δικαιολογήσουν" τα αντισημιτικά αισθήματα που είχαν αναπτυχθεί στη χώρα τους την περίοδο του Ναζισμού. Και είναι γνωστές, επίσης, οι θέσεις των Ναζί για τον ρόλο της γυναίκας στη δική τους κοινωνία...

Εν κατακλείδι: Έχω πάρει ξεκάθαρη θέση κατά του Γουοκισμού [1], και δεν πιστεύω πως έγινα ιδιαίτερα συμπαθής γι' αυτό. Όμως, υπάρχει ένα όριο: ο αντι-Γουοκισμός (ως ορθολογική θέση) θα πρέπει να σταματά εκεί που αρχίζει η πολιτική και κοινωνική οπισθοδρόμηση. Εκτός βέβαια αν η οπισθοδρόμηση εξακολουθεί, εν προκειμένω, να αποτελεί συνειδητή επιλογή για την πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών!


1 σχόλιο: