Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013

Ηθική ή πραγματισμός; Το δίλημμα της πολιτικής

Φανταστείτε την εξής ιστορία: Ο Γιώργος, 25 ετών, ερωτεύεται τη Μαίρη, 20, στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Καθώς το αίσθημα είναι αμοιβαίο, η σχέση οδηγείται σε γάμο. Ο Γιώργος δεν είναι πλούσιος, έχει όμως μια καλή δουλειά που εξασφαλίζει στο ζευγάρι αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Η Μαίρη δείχνει ευτυχισμένη!

Τα χρόνια κυλούν μάλλον ανέφελα, ώσπου φτάνουμε στις αρχές της δεκαετίας του 2010. Η Μαίρη, που είναι τώρα μια καλοδιατηρημένη πενηντάρα, συναντά ξαφνικά τον Μάκη. Αυτός είναι γύρω στα 30 και γιος βιομήχανου. Ο Μάκης ξετρελαίνεται μαζί της και της ζητάει να αφήσει τον άντρα της για χάρη του. Εκτός από το ότι είναι πολύ νέος και πλούσιος, είναι κι ασύγκριτα πιο ενεργός ερωτικά από τον Γιώργο που, στα μέσα των πενήντα, διέρχεται πια μια περίοδο κάμψης…

Χωρίς να το πολυσκεφτεί, η Μαίρη αφήνει πίσω της τη ζωή που ήξερε κι ακολουθεί τη νέα πορεία που της ανοίχτηκε. Αφήνει, όμως, πίσω και μια κοινή γνώμη διχασμένη σε εκ διαμέτρου αντίθετες αξιολογήσεις της στάσης της:

1. Οι «ηθικιστές» την κατηγορούν για ανάλγητη συμπεριφορά απέναντι στον άντρα της. Όταν τον παντρεύτηκε γνώριζε τις προοπτικές του, τόσο οικονομικά όσο και βιολογικά. Του ορκίστηκε, εν τούτοις, αιώνια πίστη, κάνοντάς τον να νιώσει ασφαλής ως προς εκείνη. Κι ενώ αυτός τήρησε απόλυτα το συμβόλαιο του γάμου τους, εκείνη αποφάσισε να αλλάξει μονομερώς τους όρους, επειδή έκρινε πως έτσι τη συνέφερε!

2. Οι «πραγματιστές», από την άλλη, στέκονται στο δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να διεκδικεί το καλύτερο για τον εαυτό του και να αξιοποιεί τις ευκαιρίες που του δίνονται. Τονίζουν, μάλιστα, ότι όλες οι κινήσεις της Μαίρης έγιναν μέσα στο πλαίσιο της νομιμότητας!

Γιατί σοφίστηκα αυτή την ιστορία; Αφορμή ήταν ένα πρόσφατο άρθρο της δημοσιογράφου Μαρίας Σπυράκη στο Aixmi.gr: «Τι θέλουν Μανιτάκης και κυβέρνηση; Να μείνουν στο Δημόσιο τα ρουσφέτια τους;» Χωρίς περιστροφές, η αρθρογράφος προτείνει, μεταξύ άλλων, την απόλυση όλων των δημοσίων υπαλλήλων «χαμηλών προσόντων» που προσλήφθηκαν απ’ τις αρχές της δεκαετίας του ’80, προ της θέσπισης των αξιολογικών διαδικασιών του ΑΣΕΠ!

Επιλέγω και μεταφέρω δύο σχόλια αναγνωστών του Aixmi.gr:

Σχόλιο 1: «…που μπήκαν στο Δημόσιο στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και μετά, και φυσικά δεν έχουν περάσει ούτε απ’ έξω από το ΑΣΕΠ…» (σ.σ., παράθεση αποσπάσματος από το άρθρο). Δηλαδή, θέλετε να απολύσετε 25000 πενηντάρηδες χαμηλών προσόντων, για να ικανοποιηθούν οι ιδεοληψίες του (νεο)φιλελευθερισμού; Πού θα βρουν δουλειά αυτοί οι άνθρωποι; Τι θα κάνουν; Πώς θα ζήσουν; Γιατί δεν προτείνετε έναν πιο ανθρώπινο τρόπο θανάτωσης; Π.χ. ακαριαίο χτύπημα στο κεφάλι; Θα γλιτώσουμε και τόσα λεφτά του ΕΟΠΥΥ!

Σχόλιο 2: Σε αυτή τη χρονική συγκυρία δεν υπάρχουν ιδεολογίες τύπου «δεξιά» ή «αριστερά», «σοσιαλισμός» ή «νεοφιλελευθερισμός». Υπάρχει η απλή λογική, που δυστυχώς σε τούτο τον τόπο απουσιάζει και από την ηγεσία και από τους πολίτες (…). Εάν αυτοί οι 50ρηδες δεν έχουν προσόντα, ούτε φρόντισαν να μορφώσουν τον εαυτό τους επειδή ήταν σίγουροι ότι δεν θα απολυθούν ΠΟΤΕ, τότε δεν τους λυπάμαι περισσότερο από τους 50ρηδες του ιδιωτικού τομέα που μένουν χωρίς δουλειά επειδή οι επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται κλείνουν. Δεν είναι νεοφιλελευθερισμός το να έχουν προτεραιότητα στην εργασία οι ικανοί και οι άριστοι, ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ονομάζεται. Έτσι προοδεύουν οι κοινωνίες, με αξιοκρατία. Αλλά φαντάζομαι ότι ανήκω στη μειοψηφία αναφορικά με τις απόψεις μου, δυστυχώς…

Η διαφορετικότητα των προσεγγίσεων είναι ολοφάνερη. Η πρώτη άποψη θέτει ένα ηθικό ζήτημα: Όταν προσέλαβαν αυτούς τους ανθρώπους στο Δημόσιο (με τις όποιες διαδικασίες και τα όποια κριτήρια) τους υποσχέθηκαν εργασιακή ασφάλεια, με μόνη προϋπόθεση την ευσυνείδητη εκπλήρωση των καθηκόντων τους. Κανείς δεν τους προειδοποίησε ότι η μονιμότητα μπορεί κάποτε να τεθεί υπό αίρεση με βάση τις εξελίξεις της Τεχνολογίας, τις οποίες κανείς επίσης δεν τους επέβαλε να παρακολουθούν! Ξαφνικά, υπό την πίεση έκτακτων περιστάσεων, η Πολιτεία καλείται να αλλάξει μονομερώς τους κανόνες του παιχνιδιού, ρίχνοντάς τους απροετοίμαστους στο σκληρό στίβο της επιβίωσης, σε μια ηλικία που δεν επιτρέπει πια τις αντοχές της νεότητας…

Η δεύτερη προσέγγιση χαρακτηρίζεται από σκληρό πραγματισμό (με μικρή δόση υποκρυπτόμενου ρεβανσισμού): Μικρή σημασία έχουν τα «συμβόλαια τιμής» μπροστά στην «πρόοδο» και τον «εκσυγχρονισμό» μιας κοινωνίας. «Ας πρόσεχαν» όσοι επένδυσαν σε υποτιθέμενα μη-διαπραγματεύσιμους θεσμούς και οργάνωσαν τη ζωή τους έχοντας αυτούς ως μόνη προοπτική! Τώρα ήρθε η σειρά τους να γευτούν κι αυτοί τις σκληρές πραγματικότητες που χρόνια αντιμετωπίζουν όσοι δεν κατάφεραν να μπουν στο σύστημα…

Κι εδώ αναδεικνύεται το μείζον δίλημμα μιας Πολιτείας: Ποια πολιτική να επιλέξει; Αυτή που συντάσσεται με την ηθική καταδίκη της «καιροσκόπου» Μαίρης, ή την άλλη που αναγνωρίζει στην «απελευθερωμένη» Μαίρη το δικαίωμα στην αυτοδιαχείριση και, τελικά, στην ίδια την αυτοσυντήρηση; Και ποια πρέπει να είναι η στάση μας απέναντι στο δράμα του Γιώργου;

Δεν θα επιχειρήσω να προτείνω μιαν απάντηση. Το έργο αυτό το αφήνω στον αναγνώστη. Με την επισήμανση πως η αλήθεια δεν είναι ποτέ μονόπλευρη, και το δίκιο δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο του «Γιώργου» ή της «Μαίρης»…

Aixmi.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου