Ένα από τα τυπικά χαρακτηριστικά της ανωριμότητας είναι η ενοχοποίηση αφηρημένων εννοιών για την δικαιολόγηση δικών μας λαθών. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις διαπροσωπικές σχέσεις, ακούμε συχνά, ακόμα κι από «ειδικούς», πως η συνήθεια «σκοτώνει» τον έρωτα, ιδιαίτερα στο γάμο. Έτσι, η συνήθεια καθίσταται ο υπ’ αριθμόν ένα ύποπτος για την παρακμή, και τελικά την διάλυση, των σχέσεων...
Όσοι επιμένουν να προπαγανδίζουν αυτή την άποψη παραβλέπουν δύο θετικές, ως προς την δυναμική των σχέσεων, συνιστώσες της συνήθειας: την εξοικείωση και την εξάρτηση. Υπηρετείται, έτσι, η αμφιλεγόμενη αντίληψη ότι ο έρωτας τροφοδοτείται από την ανασφάλεια της άγνοιας ενώ, αντίθετα, αποδυναμώνεται από την βεβαιότητα που προσφέρει η –συχνά μετά κόπων κατακτημένη- γνώση του ερωτικού συντρόφου. Από την άλλη, υποβαθμίζονται τα θετικά αισθήματα εξάρτησης (τα οποία σαφώς διαχωρίζουμε από αρνητικές εξαρτήσεις αυτοκαταστροφικού τύπου) που αναπτύσσονται παράλληλα με το χτίσιμο της εξοικείωσης με το ερωτικό αντικείμενο. Το πιο επικίνδυνο είναι ότι τέτοιες απόψεις διαδίδονται με δημόσιες τοποθετήσεις ορισμένων «ειδικών», των οποίων την επιστημοσύνη ας μου επιτρέψει ο αναγνώστης να αμφισβητώ!
Οι εν λόγω επαΐοντες –προσκεκλημένοι, συνήθως, τηλεοπτικών εκπομπών λαϊκής κατανάλωσης- φτάνουν μάλιστα ως την (έμμεση ή παρεμφατική, έστω) διατύπωση της παρανοϊκής άποψης ότι, ερωτικές σχέσεις που αντέχουν την δοκιμασία της συνήθειας ενδέχεται να μην εντάσσονται απόλυτα στη σφαίρα του ρεαλιστικού, αφού το φυσιολογικό θα ήταν να μεταλλαχθούν –στην καλύτερη περίπτωση- σε σχέσεις «συγγένειας». Έρωτας με χρονοδιάγραμμα, δηλαδή!
Τι λοιπόν, αν όχι η συνήθεια, καταστρέφει τις μακροχρόνιες ερωτικές σχέσεις; Η απάντηση είναι απλή, αλλά ίσως δυσδιάκριτη για τον σύγχρονο αστό που ενοικεί σε χώρους με κεντρική θέρμανση: Η διατήρηση της φωτιάς στο τζάκι απαιτεί την συνεχή τροφοδοσία της με καύσιμη ύλη! Η μεγαλύτερη και πιο καταστροφική παγίδα στον έρωτα είναι το αίσθημα του δεδομένου ως αυτονόητου. Τονίζω ιδιαίτερα την λέξη «αυτονόητο», αφού το «δεδομένο» καθαυτό είναι μια καταρχήν θετική έννοια: δεν είναι καθόλου κακό να θεωρούμε ως δεδομένο ένα άτομο που έχει καταφέρει μέσα στο χρόνο να κερδίσει την εμπιστοσύνη μας.
Υπάρχει όμως μία λεπτή αλλά σημαντική προϋπόθεση: το αίσθημα του δεδομένου πρέπει να ανανεώνεται μέσα από συνεχή επανακατάκτηση του ερωτικού εταίρου! Η παράβλεψη της προϋπόθεσης αυτής είναι σημαντικά υπεύθυνη για την εξάτμιση του ερωτικού αισθήματος: Θεωρώντας καθένας εκ των δύο εραστών τον άλλον ως αυτονόητα δεδομένο, παύει να αποδύεται στον καθημερινό αγώνα να κατακτήσει τον ερωτικό του σύντροφο εξ αρχής, με επιστράτευση του καλύτερου εαυτού του. Κι αυτή η καθημερινή ανανέωση της βεβαιότητας του «ανήκειν» είναι που αναζωογονεί, τελικά, τη σχέση και την καθιστά βιώσιμη στο χρόνο.
Κατηγορία «ειδικών», όμως (που υπηρετεί πιστά τον εύκολο και βολικό, για το κοινό και την πελατεία της, νόμο της ήσσονος ψυχικής προσπάθειας) έχει πάντα εναλλακτικές ιδέες και λύσεις στο μαγικό σακούλι της: αντί να προβάλλουν ως θετικά τα αμοιβαία αισθήματα βεβαιότητας, τονίζοντας παράλληλα πως το δικαίωμα σ’ αυτά ανανεώνεται με συνεχή και καθημερινό αγώνα, τα δαιμονοποιούν ισχυριζόμενοι ότι η βεβαιότητα «σκοτώνει τον έρωτα». Προτείνουν, μάλιστα, στους εραστές να εμβάλλουν από καιρού εις καιρόν τεχνητά αισθήματα αμφιβολίας κι ανασφάλειας στους συντρόφους τους, για να κρατούν το ερωτικό τους ενδιαφέρον «ζωντανό» (ναι, τέτοιες προτροπές έχουν ακουστεί ακόμα και εξ επισήμων χειλέων «έγκριτων» ψυχιάτρων)!
Δεν είναι, λοιπόν, η συνήθεια, αλλά η αδράνεια και η παθητικότητα του «αυτονόητου», που καταστρέφουν τις ερωτικές σχέσεις. Η εξοικείωση, που πάντα δρα απελευθερωτικά, αποκρυσταλλώνει τα ερωτικά αισθήματα και τα παγιώνει στο χρόνο. Παράλληλα, η υγιής εξάρτηση εμπλουτίζει προοδευτικά τη σχέση με το αίσθημα του αναγκαίου κι αναντικατάστατου. Κάτι σαν τα ξύλα που κρατούν αναμμένη τη φωτιά στο τζάκι! Τώρα, όσο για τους εν λόγω «ειδικούς», ας συνεχίσουν να μας καταπλήσσουν με τη σοφία τους στα πρωινά κι απογευματινά τηλεοπτικά υποπροϊόντα. Εκτός των άλλων, εκεί σίγουρα υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες ο τσαρλατανισμός να εκλαμβάνεται κι ως «επιστήμη»!
ΤΟ ΒΗΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου